Ieder jaar nemen meer dan veertigduizend mensen deel aan de stadsloop, 20 km dwars door Brussel en bijna ieder jaar valt er een dode. Dit jaar stierf een jonge journalist van de krant Le Soir op zijn achtentwintigste levensjaar, verleden jaar een man van drie en vijftig en het jaar voordien een jongen van negentien. In de eerdere edities vielen er ook al doden. Dit jaar werden 35 lopers naar het ziekenhuis afgevoerd en vele honderden werden ter plaatse verzorgd door de aanwezige hulpdiensten. Sporten kan dus dodelijk zijn. Volgens de commentaren in kranten en tijdschriften zijn er twee mogelijke oorzaken, een verborgen hartfalen of onvoldoende getraind. Sommige cardiologen pleiten voor een hartscreening, maar volgens sportmedici kunnen dergelijke drama’s daardoor niet altijd voorkomen worden. Volgens de Hoge Gezondheidsraad ontbreken de bewijzen voor het nut van zo’n massale screening van hartafwijkingen die voorbeschikken tot plotse dood. Sportliefhebbers houden het er bij dat een plots overlijden tijdens het sporten extreem zeldzaam blijft. In de V.S schat men dat er jaarlijks zo’n 150 jonge atleten tijdens de sport plotseling overlijden. Volgens de statistieken valt er ongeveer 1 dode per 40.000 marathonlopers en 2 doden bij een halve marathon. Men troost zich door er op te wijzen dat er jaarlijks 14.000 jongeren onder de 21 jaar bij ongevallen omkomen, maar een dergelijke vergelijking gaat niet op.
Er zijn zeker een aantal factoren waarmee men rekening moet houden als men deelneemt aan dergelijke loopevenementen. Een goede voorbereiding is het allerbelangrijkste, want ongetraind aan de start verschijnen, te warm gekleed zijn of onvoldoende drinken onderweg zijn bekende fouten. Een loopevenement in de stad is om problemen vragen. Brussel is het middelpunt van Europa waar iedere dag ontzettend veel auto’s de lucht vervuilen. Over de grote ring rond Brussel rijden dagelijks duizenden vrachtwagens met hun afschuwelijke uitstoot. Vlak in de buurt is er de luchthaven van Zaventem die een belangrijke bijdrage levert aan de vervuilde lucht terwijl rond de rand van Brussel heel wat bedrijvend gevestigd zijn. Brussel, en dat geldt voor alle steden, is een te risicovolle plek om een loopevenement te organiseren. Doe dat liever in de Ardennen, in de Limburgse bossen of aan zee.
De kern van het probleem is dat men er van overtuigd is dat extreme lichaamsbeweging gezond is, maar dat is niet zo. Te veel sportievelingen lopen tegen hun eigen limieten aan en dat is niet zonder risico’s. De mens is van nature een beweeglijk wezen, denk vooral aan kinderen en aan speelpleinen waar alle toestellen op beweging zijn afgestemd. Bewegen is gezond, maar er zijn regels. Tijdens een stresstoestand kent de mens een vluchtreactie en zet het op een lopen om het dreigend gevaar te voorkomen. Dat is de enige situatie waarin de mens van nature zich snel beweegt en dan nog gedurende een vrij korte tijd. Volgens sportmedici verlaagt men de hartslag door intensief te sporten waardoor het hart deze extreme inspanningen aan kan. Bij dergelijke sportprestaties ligt het accent op het resultaat en niet op het bevorderen van de gezondheid, integendeel, de gezondheid wordt vaak opgeofferd aan de prestaties. De slogan bewegen is gezond wordt te vaak verkeerd geïnterpreteerd. Beroepssporters verdienen er erg veel geld mee, maar zijn op hun dertigste afgeschreven. Mensen die sport beoefenen omdat ze prestatiegericht zijn en om een bijdrage aan hun gezondheid te leveren, mogen zich niet richten op beroepssporters en ze zeker niet imiteren.
Bewegen op basis van matig-intensieve inspanningen is gezond en erg aan te bevelen. Een belangrijke factor is de continuïteit, door dagelijks te bewegen houden we de spieren soepel, verhogen we de doorbloeding, versterken we de ademhaling, transpireren we beter, werken de gewrichten soepel en stimuleren we de peristaltiek van de darmen, wat zorgt voor een regelmatige en volledige ontlasting. Tijdens het bewegen verbranden we voldoende calorieën en scheiden we overtollige gifstoffen uit o.a. door extra te transpireren en intensief te ademen. Niet de intensiteit, maar de continuïteit is doorslaggevend. Bij onregelmatige beweging kost het telkens extra inspanningen om het vastgelopen lichaam weer los te krijgen. Mensen die niet of nauwelijks bewegen, lopen een groot risico op allerlei lichamelijke klachten. Bij het ouder worden neemt de belangstelling voor beweging vaak af terwijl juist in deze levensfase beweging belangrijk is. Mensen die niet bewegen hebben meer kans vroegtijdig te sterven. Het aantal ‘zit-doden’ zoals ze worden genoemd, neemt van jaar tot jaar toe. Bij het verzwakken van de mobiliteit neemt het sociaal contact sterk af omdat veel ouderen er tegen opzien zich te verplaatsen om gezelschap op te zoeken. Zo ontstaat vereenzaming en werkt men depressiviteit in de hand.
Iedere vorm van bewegen is aan te bevelen. De voorkeur wordt meestal individueel bepaald. Fitness in een fitnesscentrum is zeker geen ideale vorm van bewegen. De oefenprogramma’s zijn vaak prestatiegericht waardoor de grens steeds verhoogd wordt en men gemakkelijk zijn fysiek vermogen overschrijdt. Het slikken van allerlei middelen om meer spiermassa te vormen of het uithoudingsvermogen te verhogen zijn niet bevorderend voor de gezondheid. Men oefent meestal met een hele groep in een zelfde lokaal aan toestellen waardoor zowel het overtollige zweet als de intense uitademing voor luchtvervuiling zorgt ondanks de voorziene afzuigsystemen. De meest natuurlijke vorm van bewegen is wandelen, dat doet men in de buitenlucht en meestal in een aantrekkelijke natuurlijke omgeving. Tijdens het wandelen zal men niet gemakkelijk zijn limieten overtreden, behalve bij te lange en te intense wandelingen in te moeilijke omstandigheden zoals bij bergwandelingen. Beweging zal men zoveel mogelijk in het leven integreren, het moet er gewoon deel van uitmaken en behoort tot de basisfuncties van het leven zoals eten en slapen. Men mag trots zijn als men al 10 of 15 marathons in zijn leven heeft gelopen of ieder jaar deelneemt aan een van de grote loopevenementen, maar gezond is dat niet. Hou het liever bij dagelijkse bewegingen binnen mensenmaat.
Bent u op zoek naar een opleiding in de complementaire zorg, wilt u meer weten over voeding, kruiden, gezondheid of persoonlijkheid, surf dan naar www.europeseacademie.be