Als we naar een meeslepende film kijken krijgen wij de tranen in onze ogen bij het meeleven van een verdrietige scène. Andermans emoties maken deel uit van onszelf en kunnen onze eigen emoties worden. Het kost ons geen enkele moeite om dit te ervaren. Het gebeurt automatisch, intuïtief en grotendeels buiten onze wil om want onze hersenen doen het voor ons. Het succes van onze relaties en contacten hangt af van ons vermogen de gevoelens en gemoedstoestand van anderen te bespeuren. Hoe vaak voelen we inderdaad aan hoe anderen er aan toe zijn, ook al proberen ze dat te verbergen. We voelen verdriet achter een geveinsde glimlach en slechte bedoelingen achter een schijnbaar vriendelijk gebaar. Hoe doen we dat?
De ontdekking van de spiegelneuronen in de jaren negentig van de vorige eeuw brengt meer duidelijkheid. Neuronen zijn zenuwcellen waaruit de hersenen en het zenuwstelsel zijn opgebouwd. Spiegelneuronen ‘spiegelen’ het gedrag en de emoties van mensen om ons heen, zodat die anderen als het ware deel van ons gaan uitmaken. De ontdekking van deze cellen kan een groot aantal van de raadselen van het menselijk gedrag verklaren. Spiegelneuronen helpen ons niet alleen onze medemens te begrijpen, maar leveren ook verrassend nieuwe antwoorden op eeuwenoude vragen: hoe heeft de evolutie geleid tot menselijke taal en hoe is ons lichaam gerelateerd aan onze denkwijze?
Praktijkgerichte leermethode
De ontdekking van de spiegelneuronen ligt aan de basis van de praktijkgerichte leermethode. Zoals u weet hechten we veel belang aan het visualiseren van de kennis. Het demonstreren of iets voordoen door de docent is van groot belang, want ‘zien’ wordt omgezet in ‘doen’. Uit de biologie weten we dat jonge dieren naar het handelen van hun ouders kijken en proberen deze na te bootsen. Als een docent een therapie voorstelt en de handeling demonstreert of een kruidenmengsel bereidt wordt deze waarneming door onze spiegelneuronen omgezet in eigen kennis. Hierbij speelt aanleg een belangrijke rol. In de mate dat de student zijn interesse toont zullen de spiegelneuronen krachtiger functioneren. Zo heeft men onderzoek gedaan bij pianisten, waaruit blijkt dat bij het horen van muziek, de spiegelneuronen actief werden. Bij niet-pianisten gebeurde er niets. Het aanleren van een beroep of vaardigheid heeft op de eerste plaats te maken met de genetische structuur, vandaar het grote belang van de typologie.
Typologie
De spiegelneuronen staan in verhouding met het genetisch patroon. Dit is logisch omdat bepaalde neuronen die sterk ontwikkeld zijn zich spiegelen, terwijl minder ontwikkelde neuronen dit niet doen, zoals in het voorbeeld van de pianist en de niet-pianist. Tegenover bepaalde persoonlijkheidsstructuren staan de bijhorende spiegelhormonen. Een emotioneel type zoals iemand met een dominerend W-element, zal op emotioneel en intuïtief vlak specifieke spiegelneuronen hebben, terwijl een A-type over weer andere spiegelneuronen beschikt. De vzw Europese Academie is de enige school die over een grondige kennis en ervaring beschikt in verband met typologie. Bij de praktijkgerichte leermethode speelt de typologie eveneens een doorslaggevende rol. Door de ontdekking van de spiegelneuronen kunnen we de toepassingen van de typologie nog verder uitbreiden en verfijnen.