- Het lijkt wel of we in een depressiepandemie zitten. We zijn fundamenteel vervreemd van wie we als soort zijn, van de eigen natuur die in ons DNA is vastgelegd. Het leven is te kunstmatig geworden in de digitale wereld van de aanraakschermen. Er heerst een enorme nostalgie naar de periode van vóór de gsm’s, computers en sociale media. Toch ligt het probleem niet in onze digitale vooruitgang, eerder in de manier waarop we daar mee omgaan.
Depressie
We kennen allemaal de definitie van depressie: een psychische aandoening die gekenmerkt is door wisselende stemmingen. We moeten echter een onderscheid maken tussen de oorzaak en uitlokkende factoren. Veel onderzoekers hebben de neiging om onze huidige samenleving te zien als oorzaak, maar dat is te kort door de bocht. De oorzaak van een depressie ligt in de persoonlijkheid en een aantal negatieve aspecten van onze samenleving behoren tot de uitlokkende factoren. Mensen met een introverte persoonlijkheid zijn er vatbaar voor omdat ze naar binnen zijn gericht, zich moeilijk kunnen verdedigen en gemakkelijk emotioneel worden. Ze laten zich gemakkelijk beïnvloeden door negatieve omgevingsfactoren omdat ze naar binnen zijn gericht en extra vatbaar zijn voor negatieve emoties. Mensen met een extraverte persoonlijkheid worden nooit depressief. Zij reageren zich meteen af en houden negatieve invloeden op afstand. Het risico is groot dat deze mensen zich in bepaalde situaties agressief gaan gedragen. Dit is voor hen een manier om zich te verdedigen. Extraverte persoonlijkheden zijn meestal egocentrisch gericht vanuit een spontaan verdedigingsmechanisme. Depressie en agressie zijn elkaars tegenstellingen.
Melancholie
Veel mensen kennen het onderscheid niet tussen depressie en melancholie. Bij depressie verdrinkt men in negatieve emoties en laat men zich meesleuren door een stroom van negativisme. Melancholie is zwaarmoedigheid of zwartgalligheid en komt bijna altijd voor bij mensen met een zakelijke en nuchtere instelling, dus bij mensen met een realistische kijk op het leven. Bij hen is er eerder sprake van een gebrek aan emoties. Men zegt terecht dat hun emoties zijn opgedroogd. Zij houden van orde en netheid, houden zich aan regels en zijn vaak overbezorgd. Bij hen domineert zekerheid. Meestal weten zij de melancholie met realistische en mentale motieven lang op afstand te houden, tot het moment waarop zij in elkaar storten en iedere vorm van levensvreugde kwijtraken. In de moderne psychotherapie wordt geen onderscheid gemaakt tussen depressie en melancholie en dat is jammer omdat een andere aanpak nodig is. Soms spreekt men van een melancholische depressie, maar dat is een contradictie. Melancholische neigingen is wel een begrip in de psychotherapie, maar blijft meestal vaag.
Uitlokkende factoren
Uitlokkende factoren zijn negatieve omgevingsfactoren die een depressie of melancholie uitlokken, in standhouden of verergeren. Daarom is het belangrijk om deze uitlokkende factoren op te sporen en er rekening mee te houden bij de behandeling. Onze huidige samenleving is inderdaad een voedingsbodem voor depressie. Het levensritme is op hol geslagen waardoor er geen tijd meer is voor emoties of uitwisseling ervan, maar ook niet voor menselijke contacten. Eenzaamheid is een groot maatschappelijk probleem. Het gaat niet alleen over mensen die de sociale contacten zijn verloren of nooit hebben opgebouwd, wat fysieke eenzaamheid wordt genoemd. Het zijn personen die zich binnen de sociale samenleving eenzaam voelen. Introverte mensen leggen moeilijk contacten, leven gemakkelijk op een eiland en voelen zich niet eenzaam. Ze genieten vaak van het alleen zijn en laten niet gemakkelijk mensen toe in hun intern bestaan. In deze samenleving is de saamhorigheid verloren gegaan. Mensen hebben elkaar veel minder nodig, op internet vindt men immers alle informatie. Het gebeurt nog zelden dat iemand de weg vraagt. Op iedere hoek van de straat vindt men een stadsplan of men zoekt het even digitaal op. Wie autopech heeft, belt even de pechdienst waarvoor men verzekerd is. We denken dat we elkaar niet nodig hebben, maar de mens is van nature uit een sociaal wezen.
Een te druk leven
Mensen hebben een te druk leven doordat ze te veel verplichtingen hebben. Het maatschappelijk systeem is complex en stelt hoge eisen. Bovendien draait de hele samenleving op geld doordat de consumptiemaatschappij domineert. Er heerst nog altijd de mentaliteit dat kopen gelukkig maakt omdat dan voldaan wordt aan bepaalde verlangens en behoeftes. Maar deze voldoening is van korte duur omdat het gaat om kunstmatig opgewekte behoeften door agressieve reclame. Men koopt vaak spullen die men niet echt nodig heeft. Sommige onderzoekers beschouwen het overdreven koopgedrag als een nieuwe religie. Een goed betaalde job is een eerste voorwaarde om in deze samenleving mee te draaien. Het leven wordt steeds duurder en is voor veel mensen onbetaalbaar geworden. In Parijs leven mensen in tentjes op de stoep. De zichtbare en verscholen armoede neemt sterk toe. Er zijn sociale vangnetten, maar die zijn tijdelijk en onvoldoende om weer een normaal leven op de rails te krijgen. Wie aanleg heeft voor depressie loopt binnen deze samenleving een groot risico om er ook echt aan te lijden.
Nostalgie
Onze samenleving roept hyperindividualisme op en opent de weg naar egoïsme vanuit een overlevingsdrang. Dat heeft veel te maken met het feit dat vreselijk veel mensen verslaafd zijn aan hun gsm of mobieltje. Ze nemen plaats op een gezellig terras waar meerdere mensen op zoek zijn naar gezelligheid of een menselijk contact. Het eerste wat men doet is nagaan of er geen berichtje is binnengekomen of scrollen om een filmpje te bekijken. Mensen bouwen hun eigen eenzaamheid op. Er is een grote behoefte ontstaan aan nostalgie. Veel mensen dromen van de periode waarin we nog in dorpen leefden en waar iedereen elkaar kende, waar lief en leed werd gedeeld en er een sfeer van verbondenheid heerste. Nu leven we in drukke steden of in te grote dorpen en leven we naast elkaar. Toch is het niet realistisch om te dromen van een tijdperk dat nooit meer terugkomt. We moeten binnen ons digitale tijdperk naar oplossingen zoeken. Laten we beginnen met iedereen die we ontmoeten ook te begroeten, ook al kennen we deze mensen niet. Wie in de Ardennen een wandeling maakt, wordt door onze Franstalige landgenoten altijd begroet. Het is een kleine moeite om het goede voorbeeld te geven en mee te bouwen aan een betere mentaliteit. Wie de wereld wil verbeteren, moet altijd bij zichzelf beginnen.
Depressie overwinnen
Er is geen wetenschappelijk bewijs dat antidepressiva echt werken, ze verlichten hooguit de symptomen. Toch is het gevaarlijk om er plots mee te stoppen. Wie wil stoppen bespreekt dit met zijn behandelende arts of psychiater zodat de afbouw onder begeleiding gebeurt. Er zijn drie stappen om een depressie te overwinnen: overschakelen op gezonde voeding, bewegen en mentale en emotionele ontspanning. Een ongezonde voeding kan aan de basis liggen omdat er een tekort kan optreden aan vitaminen van het B-complex, aan mineralen, vooral aan magnesium en omdat een vervuilde darm homotoxines vrijgeeft die invloed hebben op de gemoedstoestand. De darm is immers verbonden met de hersenen en de wisselwerking tussen de darm en de hersenen of omgekeerd kan een depressie uitlokken. Onze hersenen en zenuwen voeden zich met natuurlijke suikers die we in verse voedingsmiddelen terugvinden zoals fruit, bessen, watervruchten, noten, zaden en pitten. Banaan, dadels en druiven zijn drie suikerrijke vruchten waarmee men een depressie kan voorkomen, maar ook genezen. Het gebruik van kruiden in de vorm van een kruidenthee of tinctuur kan eveneens een bijdrage leveren. Sint-Janskruid, lavendel, passiebloem, citroenmelisse, kamille en hop zijn de beste antidepressieve kruiden. Soms kan het nuttig zijn om reinigende kruiden te gebruiken zoals berkenblad, brandnetel, vlierbloesem of paardenbloem. Een lepeltje honing bij een kruidenthee of in de mond laten smelten is aan te raden. Honing heeft een zenuwversterkende werking en werkt antibacterieel waardoor ontstekingen verdwijnen.
Drie stappen naar gezondheid
Er zijn maar drie stappen nodig om weer gezond door het leven te gaan: gezonde voeding, beweging en gedachteloosheid. Genen spelen een rol in onze gezondheid, maar het zijn vooral de activiteiten van de genen die doorslaggevend zijn. Die worden door onze levensstijl gereguleerd, maar ook door voeding, beweging en ontspanning. Vaak zorgt beweging voor een betere ontspanning en positief denken. Het is wetenschappelijk aangetoond dat epigenetische veranderingen door gezonde voeding mogelijk zijn. Vooral fruit en groenten spelen hierbij een grote rol. Fruit en groenten hebben een goede natrium/kalium verhouding en werken gunstig op de waterhuishouding. Hierdoor worden lichaamseigen gifstoffen snel uit het lichaam verwijderd. Beweging heeft niet alleen een gunstige invloed op spieren en botten, maar versnelt ook de ademhaling en vergroot het volume gebruikte zuurstof dat we uitademen. Een ander belangrijk voordeel is een versnelde bloedcirculatie. Bloed voert zuurstof, warmte en voedingsstoffen aan en voert afvalstoffen zoals homotoxines af. Beweging heeft eveneens een gunstige invloed op de beweeglijkheid of peristaltiek van de darm. Het is vooral belangrijk om dagelijks te bewegen door te wandelen, zwemmen, fietsen of te sporten. Men spreekt terecht van een stijging van het aantal ‘zitdoden’. Laat het zover niet komen, grijp tijdig in.
Pesticiden en vruchtbaarheid
De laatste vijftig jaar is de concentratie aan zaadcellen in het mannelijk sperma met de helft gedaald. Er zijn ook andere oorzaken zoals obesitas, hormonale verstoorders in plastic, oververhitting van de teelballen, drugsgebruik, stress en genetische factoren. Pesticiden staan hoog op de lijst van mogelijke oorzaken. Volgens een Amerikaanse studie schijnt er een sterk verband te bestaan tussen insecticiden en spermakwaliteit. Het is logisch dat landbouwers een grotere invloed ondergaan dan mensen die in landbouwgebieden leven. Pesticiden zijn gemaakt om insecten te doden en zijn bewust giftig. Onderzoekers gingen heel ver in hun studie en toonden aan dat de beweeglijkheid van de spermacellen erdoor vertraagd wordt. Pesticiden hebben uiteraard een negatieve invloed op het milieu en dus op onze gezondheid.
Suikerziekte
In België worden ongeveer 770.000 mensen behandeld voor diabetes, dat is bijna 7% van de bevolking. Bij slechts 10% gaat het om suikerziekte type 1, een auto-immuunziekte en wordt op jonge leeftijd vastgesteld, maar kan soms ook nog op latere leeftijd. Bij diabetes type 1 vernietigt het eigen lichaam de bètacellen die zorgen voor de productie van insuline of stopt de productie soms helemaal. De patiënten moeten daardoor levenslang insuline toedienen. Bij diabetes type 2 ligt dit anders. Daar is sprake van een gecombineerd probleem. De productie van insuline is net als bij type 1 verminderd, maar de insuline is daarnaast ook minder van kwaliteit en wordt bijgevolg niet of onvoldoende opgenomen in het lichaam. De behandeling is daarom anders. Bij diabetes type 1 spelen vooral genetische factoren een rol, terwijl diabetes type 2 gelinkt wordt aan de voeding- en levenswijze. Het is niet altijd eigen schuld omdat er bijna altijd een aanleg aanwezig is. Suikerpatiënten kunnen door middel van de sensor monitor nu continu hun suikerwaarde van hun smartphone aflezen. Ook de insulinepennen zijn sterk verbeterd. Suikerpatiënten balanceren tussen hypo- en hyperglycemie. Suikerpatiënten doen er goed aan om voedsel te gebruiken met een trage opname, dat wordt bepaald door de hoeveelheid ballaststoffen die aanwezig zijn. Fruit zal men in kleine hoeveelheden eten en goed gespreid over de dag. Banaan, druiven en dadels hebben een hoog suikergehalte. De voorkeur gaat uit naar een groenterijke voeding omdat die arm is aan koolhydraat.
Opleidingen en open cursussen
Raadpleeg de website www.europeseacademie.be als u belangstelling toont voor een van onze vele opleidingen of open cursussen. In Antwerpen wordt een open cursus gegeven rond kanker en over biologische verzorging van huisdieren.
Nota Bene
Eet regelmatig fruit en andere voedingsmiddelen die rijk zijn aan vitamine C. Deze belangrijke vitamine wordt door warmte vernietigd en bevindt zich alleen in voeding die rauw is bereid. Vitamine C zorgt voor de afname van schadelijke bacteriën, virussen en gisten in de darm en vermindert het risico op darmkanker.
Wieden in je emotionele tuin
Dit is de titel van het nieuwe boek van Jan Dries dat een groot succes is geworden. Juist in deze harde wereld is er behoefte aan positieve emoties. Overwin angst, onzekerheid, machteloosheid, boosheid, verdriet en andere negatieve emoties. Veel mensen gaan ten onder aan een stormvloed van negatieve emoties, stress, burn-out, depressie en melancholie. Het lezen van dit boek kan u helpen om een ommekeer in uw leven te maken.
Titel: Wieden in je emotionele tuin
Auteur: Jan Dries
ISBN: 978 94 6471 0601
NUR: 443
Aantal pagina’: 190.
Uitgever: Sterck & De Vreese
Prijs: 27,50 euro
Verkrijgbaar: in de boekhandel of te bestellen op www.sterckendevreese.nl